Thông tin từ Hiệp hội Hồ tiêu và gia vị Việt Nam cho biết, Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã ký Sắc lệnh hành pháp sửa đổi phạm vi áp dụng các thuế đối ứng từng công bố hồi tháng 4 năm nay. Theo đó, một số mặt hàng nông nghiệp đủ điều kiện sẽ được loại khỏi danh sách áp thuế đối ứng, tức là không còn chịu mức thuế bổ sung trước đây. Danh mục gồm cà phê và trà; trái cây nhiệt đới và nước ép; ca-cao và gia vị; chuối, cam quýt, cà chua… Quy định mới có hiệu lực từ ngày 13/11.
Phía Mỹ lý giải rằng việc miễn thuế được đưa ra sau khi các cuộc đàm phán thương mại song phương đạt tiến bộ. Điều này cho thấy Mỹ đã chuyển từ xu hướng phòng vệ mạnh sang tiếp cận linh hoạt, nhằm ổn định nguồn cung và giá tiêu dùng nội địa. Với Việt Nam, quốc gia có thế mạnh về hồ tiêu, cà phê và rau quả, đây là cơ hội quan trọng để tăng cường hiện diện tại thị trường hơn 350 triệu dân.
Đại diện Hiệp hội Hồ tiêu và gia vị Việt Nam (VPSA) đánh giá đây là tín hiệu tích cực với nhóm sản phẩm gia vị, vốn chịu tác động của thuế đối ứng từ tháng 4/2025. Miễn thuế giúp giảm áp lực chi phí, tăng sức cạnh tranh và tạo điều kiện giành lại thị phần tại thị trường Mỹ, nếu doanh nghiệp đáp ứng đúng chuẩn nhập khẩu. Tuy nhiên, VPSA nhấn mạnh miễn thuế đối ứng không đồng nghĩa miễn toàn bộ thuế nhập khẩu, và các tiêu chuẩn SPS, truy xuất nguồn gốc, chỉ tiêu dư lượng và an toàn thực phẩm vẫn là rào cản kỹ thuật then chốt.
Hồ tiêu là một trong những mặt hàng được phía Mỹ miễn thuế.
Xuất khẩu hồ tiêu trong 10 tháng năm nay ghi nhận kết quả rất khả quan. Việt Nam xuất khẩu 206.427 tấn, đạt 1,3 tỷ USD tăng mạnh về giá trị dù sản lượng giảm nhẹ. Mỹ tiếp tục là thị trường lớn nhất với 44.262 tấn, chiếm hơn 21% tổng lượng xuất khẩu. Diễn biến này cho thấy người mua Mỹ sẵn sàng trả giá cao hơn cho sản phẩm đạt chuẩn cao, và việc miễn thuế đối ứng được kỳ vọng sẽ tạo lực đẩy để phục hồi sản lượng xuất khẩu sang Mỹ trong các tháng tới.
Với mặt hàng cà phê, phản hồi từ doanh nghiệp và hiệp hội nghiêng về hướng thận trọng. Ông Nguyễn Nam Hải - Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (VICOFA) cho rằng trước đây căng thẳng thương mại Mỹ - Brazil từng khiến giới quan sát dự báo “dòng chảy cà phê vào Mỹ” sẽ chuyển hướng theo lợi cho Việt Nam.
Với việc Mỹ miễn thuế đối ứng, cục diện gần như trở lại trạng thái tương đối cân bằng. “Thời gian gần đây, các nhà đầu cơ xả hàng khiến giá cà phê quốc tế giảm, nhưng đó chỉ là phản ứng tức thời. Xu hướng trung và dài hạn vẫn tích cực do cung đang thấp hơn cầu,” ông Hải chia sẻ.
Lãnh đạo VICOFA cho rằng ưu đãi thuế có thể giúp doanh nghiệp tăng tỷ trọng xuất khẩu cà phê chế biến sâu, nhưng cũng nhấn mạnh rằng thị trường Mỹ chưa bao giờ dễ tính về tiêu chuẩn ghi nhãn, tồn dư hóa chất hay kiểm nghiệm.
Đại diện Vina T&T Group - một trong những doanh nghiệp xuất khẩu trái cây lớn nhất vào Mỹ cho rằng, việc nước này miễn thuế đối ứng sẽ tạo “chất xúc tác mạnh” cho ngành rau quả tăng trưởng xuất khẩu trong thời gian tới. Đơn hàng sang Mỹ đã tăng trở lại trong năm nay, đặc biệt ở các nhóm xoài, dừa tươi, nhãn đóng gói và nước ép quả.
Theo Vina T&T, vừa qua chỉ cần chênh vài phần trăm thuế đối ứng cũng đủ khiến nhà nhập khẩu đổi nguồn cung. Việc rào cản thuế được gỡ bỏ, nhiều đối tác Mỹ đã tái khởi động đàm phán và đề xuất mở rộng hạn ngạch phân phối. Tuy nhiên, đại diện Vina T&T khẳng định ưu đãi thuế chỉ tạo cơ hội, còn tiêu chuẩn mới là yếu tố quyết định khả năng đứng vững tại thị trường. Điều này phụ thuộc vào năng lực tuân thủ tiêu chuẩn của doanh nghiệp Việt.
Số liệu từ Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho thấy, trong 10 tháng năm nay, kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt 7,09 tỷ USD, tăng khoảng 15,1% so với cùng kỳ, trong đó Mỹ là một trong những thị trường tăng trưởng nhanh nhất. Điều này cho thấy ưu đãi thuế từ Mỹ có thể trở thành chất xúc tác giúp ngành rau quả Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu vượt 8 - 8,5 tỷ USD trong năm 2025.