Nghị quyết 68 và khát vọng doanh nhân

Ý nghĩa chiến lược của Nghị quyết 68

Việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân là một dấu mốc đặc biệt. Lần đầu tiên, kinh tế tư nhân - khu vực chiếm hơn 40% GDP và tạo việc làm cho hàng chục triệu lao động - có một nghị quyết riêng, toàn diện và mạnh mẽ đến vậy.

Nghị quyết 68 là một tuyên ngôn chính trị về vai trò động lực của khu vực tư nhân. Kinh tế tư nhân, từ chỗ từng bị xem nhẹ trong những năm đầu Đổi mới, nay đã được đặt ngang hàng với các thành phần khác, được thừa nhận như một trụ cột quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

TS. Nguyễn Sĩ Dũng - nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội.

Nghị quyết cũng thể hiện tầm nhìn chiến lược khi đặt ra yêu cầu phát triển đội ngũ doanh nhân "có tầm vóc quốc tế, bản lĩnh chính trị, văn hóa kinh doanh hiện đại và khát vọng cống hiến cho đất nước". Đây là sự nâng cấp quan niệm về doanh nhân - không chỉ đơn thuần là người làm giàu, mà còn là người kiến tạo giá trị, gắn lợi ích doanh nghiệp với lợi ích quốc gia.

Đặc biệt, Nghị quyết 68 gửi đi thông điệp mạnh mẽ: Đảng và Nhà nước cam kết kiến tạo môi trường công bằng, minh bạch, loại bỏ phân biệt đối xử, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp tư nhân. Đây là điều mà cộng đồng doanh nhân đã mong đợi từ lâu.

Tác động sâu rộng đến môi trường kinh doanh

Trước hết, về thể chế - pháp luật, Nghị quyết 68 thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, minh bạch hóa quy định, giảm chi phí không chính thức - vốn được coi là "gánh nặng vô hình" đè lên vai doanh nghiệp. Một môi trường pháp lý rõ ràng, ổn định sẽ giúp doanh nhân an tâm đầu tư dài hạn, không phải vừa kinh doanh vừa loay hoay đối phó rủi ro chính sách.

Về thị trường - cạnh tranh, Nghị quyết mở ra không gian mới cho đổi mới sáng tạo, khuyến khích doanh nghiệp mạnh dạn tham gia vào những lĩnh vực công nghệ cao, xanh và bền vững. Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch chuỗi cung ứng, doanh nhân Việt có cơ hội chen chân vào các mắt xích giá trị lớn hơn, thay vì chỉ làm gia công.

Về vốn và nguồn lực, Nghị quyết nhấn mạnh vai trò phát triển thị trường vốn, thị trường khoa học – công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao. Điều này đặc biệt quan trọng khi doanh nghiệp tư nhân lâu nay vẫn thiếu vốn trung - dài hạn, khó tiếp cận tín dụng ưu đãi. Chính sách mới sẽ giúp giải phóng tiềm năng đầu tư, tạo thêm "dư địa tài chính" để doanh nhân mở rộng kinh doanh.

Đặc biệt, Nghị quyết còn có tác động tinh thần khi thắp lên niềm tin cho thế hệ doanh nhân trẻ. Một khi Đảng đã khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất, thì con đường khởi nghiệp, sáng tạo sẽ bớt gập ghềnh hơn. Tinh thần dám nghĩ – dám làm được khơi dậy, truyền cho doanh nhân cảm hứng vươn xa, chinh phục thị trường quốc tế.

Những yêu cầu đặt ra cho doanh nhân Việt

Nghị quyết 68 không chỉ mở ra cơ hội phát triển, mà còn đặt lên vai đội ngũ doanh nhân những trách nhiệm mới, vừa cấp bách, vừa lâu dài để kinh tế tư nhân có thể trở thành một động lực bền vững của nền kinh tế.

Thứ nhất là trách nhiệm xây dựng văn hóa kinh doanh liêm chính và minh bạch. Trong một nền kinh tế hiện đại, sức cạnh tranh của doanh nghiệp không còn đến từ "quan hệ" hay những mánh lới ngắn hạn, mà đến từ chất lượng sản phẩm, uy tín thương hiệu và sự tin cậy.

Tổng Bí thư Tô Lâm gặp mặt doanh nhân tiêu biểu năm 2024 (Ảnh: TTXVN).

Văn hóa liêm chính không chỉ là chuẩn mực đạo đức mà còn là "giấy thông hành" để doanh nghiệp bước ra thị trường toàn cầu. Thực tế cho thấy, những tập đoàn Việt Nam vươn ra quốc tế thành công, từ công nghệ, sản xuất đến nông nghiệp - đều là những doanh nghiệp đặt trọng tâm vào minh bạch tài chính và tuân thủ luật chơi toàn cầu. Vì vậy, việc xây dựng văn hóa kinh doanh liêm chính không chỉ là yêu cầu của Đảng và Nhà nước, mà còn là điều kiện sống còn để doanh nhân khẳng định vị thế.

Thứ hai là trách nhiệm nâng cao năng lực quản trị, chuyển đổi số và đáp ứng chuẩn ESG (chuẩn Môi trường - Xã hội - Quản trị). Thế giới đang dịch chuyển sang kỷ nguyên "xanh" và "số". Việc áp dụng chuẩn ESG không chỉ để "đáp ứng cho có", mà còn giúp doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh, giảm chi phí dài hạn và nâng cao uy tín thương hiệu. Cùng với đó, chuyển đổi số trong quản trị, sản xuất và kinh doanh sẽ quyết định sự sống còn.

Một doanh nghiệp không số hóa sẽ giống như "người đi chợ mà không có bản đồ": vừa chậm chạp, vừa dễ lạc lối trong một thị trường biến động liên tục. Những doanh nhân có tầm nhìn sẽ phải đầu tư vào dữ liệu, công nghệ và con người, để quản trị doanh nghiệp dựa trên phân tích khoa học chứ không chỉ dựa vào kinh nghiệm.

Thứ ba là trách nhiệm gắn khát vọng làm giàu với khát vọng cống hiến. Trong giai đoạn mới, doanh nhân không chỉ là "người làm kinh tế", mà còn là "người kiến tạo xã hội". Một doanh nghiệp vững mạnh không thể chỉ chạy theo lợi nhuận ngắn hạn, mà phải coi việc bảo vệ môi trường, chăm lo đời sống người lao động và đóng góp cho cộng đồng là mục tiêu chiến lược. Nghị quyết 68 chính là lời nhắc nhở rằng sự nghiệp làm giàu và sự nghiệp phụng sự Tổ quốc phải song hành, không thể tách rời.

Giải pháp để kinh tế tư nhân phát triển bền vững

Để Nghị quyết 68 đi vào cuộc sống, cần sự đồng hành của 3 chủ thể: Nhà nước, doanh nhân và xã hội.

Nhà nước phải tiếp tục kiên trì cải cách, loại bỏ rào cản thể chế, đơn giản hóa thủ tục, tạo "sân chơi bình đẳng" cho mọi thành phần kinh tế. Cùng với đó là chính sách tài chính, tín dụng, đất đai, hạ tầng hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa - lực lượng chiếm trên 95% tổng số doanh nghiệp cả nước.

Doanh nhân cần đổi mới tư duy quản trị, đầu tư mạnh vào công nghệ, đào tạo nhân lực, nâng cao năng lực cạnh tranh. Quan trọng hơn, phải biết liên kết, hợp tác để hình thành các tập đoàn, chuỗi giá trị lớn, tránh tình trạng "mạnh ai nấy làm" dễ bị thua ngay trên sân nhà.

Xã hội cũng đóng vai trò không nhỏ. Một môi trường tôn vinh doanh nhân, coi thành công của họ là thành công của quốc gia, sẽ tiếp thêm động lực cho người kinh doanh. Khi doanh nhân được nhìn nhận như "người hùng kinh tế", thì khát vọng làm giàu chính đáng sẽ trở thành phong trào rộng khắp, lan tỏa trong toàn dân.

TS. Nguyễn Sĩ Dũng - nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội