Căn bệnh diễn tiến âm thầm có dấu hiệu trẻ hóa, dân văn phòng có nguy cơ mắc

Ai có nguy cơ mắc suy giãn tĩnh mạch?

Suy giãn tĩnh mạch, đặc biệt là ở chi dưới, đang trở thành một vấn đề sức khỏe ngày càng phổ biến tại Việt Nam. 

Căn bệnh thường diễn tiến âm thầm nhưng có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Chia sẻ với Người Đưa Tin, Ths.BS. Đoàn Dư Mạnh – Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch và Đột quỵ Quốc tế, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông cho biết, suy giãn tĩnh mạch là một bệnh lý rất phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 60% dân số, từ mức độ nhẹ đến nặng.

Bệnh xảy ra khi các van tĩnh mạch không còn hoạt động hiệu quả, khiến máu bị ứ đọng ở chi dưới thay vì được đưa ngược về tim.

Dân văn phòng cũng có nguy cơ mắc bệnh suy tĩnh mạch cao do đặc thù ngồi nhiều, ít vận động...

"Trước kia suy tĩnh mạch thường gặp ở người từ 50–70 tuổi nhưng hiện nay chúng tôi gặp cả những bệnh nhân rất trẻ có người chưa đến 30 tuổi đã có triệu chứng rõ rệt", BS.Mạnh cho hay.

BS.Mạnh cho biết, dân văn phòng cũng có nguy cơ mắc bệnh suy tĩnh mạch cao do đặc thù ngồi nhiều, ít vận động, ăn uống kém lành mạnh và tăng cân nhanh. Ngoài ra, những người bị thừa cân, béo phì; người hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia cũng có nguy cơ cao mắc bệnh.

Ở giai đoạn đầu, bệnh thường biểu hiện khá lành tính như tức mỏi chân về chiều, chuột rút về đêm, cảm giác nặng chân hoặc xuất hiện mạch máu li ti như mạng nhện dưới da. Một số trường hợp không có dấu hiệu phù chân rõ ràng nhưng thực tế tình trạng bệnh đã tiến triển nặng.

Suy giãn tĩnh mạch ở giai đoạn đầu thường chỉ gây khó chịu nhẹ, chủ yếu về mặt cảm giác và thẩm mỹ. Tuy nhiên, nếu không kiểm soát, bệnh có thể tiến triển thành các biến chứng nghiêm trọng.

Trong đó, loét da là hậu quả dễ gặp nhất, xảy ra khi máu ứ đọng lâu ngày khiến da ở vùng đó không được nuôi dưỡng, dần dẫn đến hoại tử mô.

Một ca bệnh điều trị suy giãn tĩnh mạch được BS.Mạnh theo dõi, điều trị (Ảnh: BSCC).

Nguy hiểm hơn, tình trạng hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch sâu (huyết khối tĩnh mạch sâu). Nếu cục máu này di chuyển về tim rồi lên phổi, nó có thể gây tắc mạch phổi - biến chứng đột ngột và có thể tử vong ngay lập tức.

Một số bệnh nhân nặng còn có thể bị hoại tử chân nếu huyết khối làm tắc nghẽn hoàn toàn dòng máu nuôi dưỡng chi dưới.

BS.Mạnh cho hay, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, suy tĩnh mạch có thể dẫn đến loét chân khó lành, hoặc nghiêm trọng hơn là hình thành huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT).

Nếu cục huyết khối trôi về tim và lên động mạch phổi, chúng có thể gây đột tử do nhồi máu phổi, biến chứng cực kỳ nguy hiểm.

Thay đổi lối sống rất quan trọng

Theo BS.Mạnh, điều trị suy tĩnh mạch sẽ tùy theo mức độ bệnh. Ở giai đoạn từ độ 2 trở lên, nếu việc sử dụng thuốc, mang tất áp lực và tập luyện không cải thiện triệu chứng, bệnh nhân có thể được chỉ định can thiệp laser nội mạch. Đây là phương pháp hiện đại, ít xâm lấn và giúp phục hồi nhanh.

Tuy nhiên, theo BS.Mạnh, để điều trị đạt hiệu quả, người bệnh cần phối hợp điều trị như thay đổi lối sống: Tránh ngồi lâu một chỗ, tăng cường vận động, tập thể dục đều đặn như đi bộ, bơi lội.

Giảm cân nếu thừa cân, nhất là người có vòng bụng lớn, cai thuốc lá, hạn chế rượu bia vì đây là các yếu tố làm suy yếu thành mạch.

Ths.BS. Đoàn Dư Mạnh khuyến cáo phát hiện sớm và thay đổi lối sống có vai trò rất quan trọng để kiểm soát bệnh hiệu quả.

BS.Mạnh khuyến cáo: "Suy tĩnh mạch không chỉ là vấn đề về thẩm mỹ hay cảm giác khó chịu nhất thời. Nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể tiến triển âm thầm và gây ra biến chứng nguy hiểm. Việc phát hiện sớm và thay đổi lối sống có vai trò rất quan trọng để kiểm soát bệnh hiệu quả".

Ths.BS Nguyễn Tuấn Hải - Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai cũng khuyến cáo người mắc bệnh suy giãn tĩnh mạch cũng cần điều chỉnh chế độ sinh hoạt phù hợp. 

Về vận động, nên duy trì thói quen đi bộ nhẹ nhàng từ 20 đến 30 phút mỗi ngày, bơi lội và đạp xe đều là những hoạt động tốt. Các bài tập co duỗi chân nhẹ nhàng giúp hỗ trợ lưu thông máu.

Tuy nhiên, người bệnh cần tránh chạy bộ đường dài, nhảy dây, nâng tạ nặng hoặc đứng - ngồi bất động trong thời gian dài, đặc biệt quá một giờ liên tục.

Về thói quen sinh hoạt, bác sĩ khuyến cáo nên kê cao chân khi nghỉ ngơi hoặc ngủ, cao hơn tim khoảng 10-15 cm để hỗ trợ dòng máu hồi lưu. Massage chân nhẹ nhàng hằng ngày và mang tất áp lực theo đúng hướng dẫn cũng giúp cải thiện tuần hoàn tĩnh mạch. 

Tuyệt đối không nên ngâm chân nước nóng trên 40 độ C, xông hơi lâu hoặc đi giày cao gót quá 3 cm vì có thể làm tăng áp lực lên hệ tĩnh mạch chi dưới.

Chế độ dinh dưỡng cũng đóng vai trò quan trọng trong điều trị và phòng ngừa bệnh. Người bệnh nên ăn nhiều rau xanh, các loại đậu, yến mạch để bổ sung chất xơ, giúp phòng táo bón;  uống đủ nước từ 2 đến 2,5 lít mỗi ngày, đồng thời bổ sung thực phẩm giàu vitamin C và E như cam, bưởi, cà chua giúp bảo vệ và tăng độ bền thành mạch.