Triển vọng kinh tế Việt Nam trước biến động thương mại toàn cầu

Tăng trưởng đầu năm ghi nhận nhiều điểm sáng

Quý I/2025, GDP của Việt Nam tăng 6,93%, vượt xa kỳ vọng và cho thấy sức bật của nền kinh tế sau thời gian phục hồi. Ngành chế biến – chế tạo tăng trưởng ấn tượng 9,3%, đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của khu vực sản xuất. Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) vượt mốc 50 điểm, phản ánh đà mở rộng sản xuất công nghiệp.

Kim ngạch xuất khẩu đạt 102,8 tỷ USD, tăng 10,6% so với cùng kỳ, nhờ vào sự ổn định của các ngành hàng chủ lực như điện tử, dệt may, da giày, nông thủy sản. Bên cạnh đó, dòng vốn FDI đăng ký mới và bổ sung tăng gần 35%, khẳng định Việt Nam vẫn là điểm đến được giới đầu tư đánh giá cao.

Biến động thương mại và phản ứng chính sách

Trong bối cảnh toàn cầu có những điều chỉnh chính sách thương mại, đặc biệt từ các đối tác lớn như Mỹ – thị trường chiếm khoảng 30% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam – nhiều doanh nghiệp đã chủ động rà soát kế hoạch sản xuất và tìm kiếm thị trường thay thế. Những điều chỉnh về thuế nhập khẩu đang được theo dõi sát sao, trong khi các cuộc trao đổi song phương vẫn đang diễn ra.

Theo cập nhật từ Ngân hàng UOB – đơn vị thường xuyên nghiên cứu kinh tế khu vực, xuất khẩu sang Mỹ có thể chịu điều chỉnh trong năm 2025. Nếu kịch bản này xảy ra, tổng kim ngạch xuất khẩu có thể giảm khoảng 6% so với năm ngoái. Tuy nhiên, đây cũng là động lực để doanh nghiệp trong nước đẩy mạnh hoạt động xúc tiến ở các thị trường như EU, Đông Nam Á, Trung Đông và châu Phi.

Trước những chuyển động thương mại toàn cầu, Chính phủ Việt Nam đang tích cực triển khai các biện pháp hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua giai đoạn điều chỉnh. Các bộ ngành chủ lực như Công Thương, Kế hoạch & Đầu tư đang tăng cường tổ chức đoàn xúc tiến thương mại, hội thảo kết nối cung cầu, mở rộng hợp tác quốc tế, đặc biệt với các thị trường có FTA với Việt Nam.

Nhiều chương trình hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh, chuyển đổi số, xây dựng thương hiệu, cải tiến công nghệ và tiêu chuẩn hóa sản phẩm cũng được đẩy mạnh. Mục tiêu là tạo điều kiện để hàng hóa Việt ngày càng đáp ứng tốt hơn yêu cầu của thị trường quốc tế, tăng giá trị gia tăng và mở rộng biên độ xuất khẩu.

FDI ổn định trong dài hạn

Dù có một số dấu hiệu thận trọng trong đầu tư mới, dòng vốn FDI vẫn duy trì ở mức tích cực. Theo UOB, vốn FDI thực hiện năm 2025 có thể đạt từ 20 – 22 tỷ USD. Dù chưa đạt ngưỡng mục tiêu đề ra (27 – 28 tỷ USD), đây vẫn là mức khá trong bối cảnh môi trường đầu tư toàn cầu có nhiều biến động.

Các lĩnh vực tiếp tục thu hút vốn lớn bao gồm công nghệ cao, sản xuất linh kiện điện tử, năng lượng tái tạo, logistics và dịch vụ tài chính. Tập trung phát triển các chuỗi cung ứng giá trị cao, cùng với hạ tầng được cải thiện và chính sách ưu đãi đầu tư phù hợp, đang tạo nền tảng để Việt Nam giữ vững vị thế điểm đến hấp dẫn trong khu vực.

Tỷ giá và chính sách tiền tệ: Chủ động điều hành theo tình hình thực tế

Tỷ giá VND/USD có xu hướng biến động nhẹ do tác động từ thị trường quốc tế, song Ngân hàng Nhà nước đang theo dõi sát tình hình và có các biện pháp điều tiết kịp thời nhằm đảm bảo ổn định thị trường ngoại hối, giữ vững niềm tin và đảm bảo thanh khoản.

Mặt bằng lãi suất được duy trì ổn định trong quý đầu năm. Các chuyên gia nhận định, NHNN vẫn còn dư địa để điều chỉnh chính sách linh hoạt trong trường hợp cần hỗ trợ thêm cho nền kinh tế. Việc duy trì sự ổn định của tỷ giá và kiểm soát lạm phát tiếp tục là ưu tiên trong điều hành chính sách tiền tệ nửa cuối năm.

Trong dài hạn, Việt Nam đặt mục tiêu nâng cấp chuỗi giá trị và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu để giảm thiểu rủi ro từ biến động bên ngoài. Việc phát triển công nghiệp hỗ trợ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong sản xuất, và chuyển hướng sang các ngành có giá trị gia tăng cao đang là trọng tâm trong chiến lược phát triển kinh tế giai đoạn tới.

Song song, phát triển thị trường nội địa, mở rộng tiêu dùng trong nước, nâng cao thu nhập người dân, cùng với cải cách hành chính và môi trường đầu tư là những yếu tố then chốt tạo động lực tăng trưởng bền vững.

Triển vọng tích cực nếu tiếp tục kiên định chiến lược

Theo nhận định của Ngân hàng UOB, Việt Nam vẫn có thể đạt tăng trưởng kinh tế khả quan trong năm 2025 nếu các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, mở rộng thị trường và giữ ổn định vĩ mô được duy trì hiệu quả. Việc thúc đẩy đàm phán thương mại, tận dụng tốt các FTA hiện có, và đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh nội tại là các yếu tố then chốt.

Dù phía trước còn nhiều thách thức, song với định hướng điều hành linh hoạt, môi trường kinh doanh dần được cải thiện và cộng đồng doanh nghiệp ngày càng năng động, nền kinh tế Việt Nam hoàn toàn có cơ sở để duy trì tăng trưởng tích cực và củng cố vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.