Ảnh minh họa
"Khi Trung Quốc áp đặt lệnh hạn chế xuất khẩu antimon – một loại khoáng sản quan trọng, làn sóng phản đối dữ dội đã lập tức bùng lên. Đối với các nhà sản xuất pin axit chì trên toàn cầu, động thái này – được thực thi vào cuối năm ngoái – đã trở thành một bài toán nan giải, kéo theo chi phí nguyên liệu tăng vọt và gây khó khăn cho cả họ lẫn khách hàng."
“Chúng tôi coi đây là một trường hợp khẩn cấp quốc gia,” ông Steve Christensen – Giám đốc điều hành của Liên minh Pin, tổ chức có trụ sở tại Mỹ với các thành viên như Clarios, Honda và FedEx – nhấn mạnh. Ông cảnh báo về vai trò thiết yếu của pin trong công nghiệp và đời sống dân sự, đồng thời lưu ý rằng antimon không chỉ là thành phần quan trọng trong sản xuất pin mà còn được sử dụng trong các thiết bị quân sự. Giá antimon giao ngay hiện đã vượt mốc 60.000 USD/tấn, tăng gấp 4 lần chỉ trong vòng một năm qua.
Theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ, Trung Quốc có khả năng sản xuất 60% tổng nguồn cung antimon vào năm 2024. Phần lớn antimon được khai thác ở các quốc gia khác cũng được chuyển đến Trung Quốc để chế biến. Bắc Kinh đã thêm khoáng sản này vào danh sách kiểm soát xuất khẩu vào tháng 9 năm ngoái, yêu cầu các công ty phải xin giấy phép cho mỗi giao dịch antimon ở nước ngoài. Sau đó, vào tháng 12, họ tiếp tục ra lệnh cấm hoàn toàn các chuyến hàng đến Mỹ.
Lượng xuất khẩu antimon của Trung Quốc ra toàn cầu hiện chỉ bằng 1/3 so với cùng kỳ năm ngoái.
Christensen cho biết các công ty tại Mỹ phụ thuộc rất nhiều vào Trung Quốc để cung cấp antimon và người mua ngày càng phải mua từ một "thị trường xám" mới nổi, nơi những người bán tích trữ vật liệu này đang tính giá cực cao. Các hạn chế của Trung Quốc đối với antimon diễn ra trước các biện pháp kiểm soát đất hiếm và nam châm đất hiếm được áp dụng để đáp trả mức thuế đối ứng của Tổng thống Donald Trump.
Ắc quy chì-axit, thường thấy trong các loại xe chạy bằng xăng, chủ yếu được dùng để khởi động động cơ và cấp điện cho các thiết bị điện áp thấp. Chúng cũng được dùng làm nguồn điện dự phòng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau và để lưu trữ năng lượng dư thừa do hệ thống năng lượng mặt trời và gió tạo ra.
Ngoài pin, antimon cũng rất cần thiết cho các thiết bị quân sự như kính nhìn ban đêm, hệ thống định vị và đạn dược. Theo công ty tư vấn Project Blue, nhu cầu về antimon nói chung là khoảng 230.000 - 240.000 tấn mỗi năm, trong đó pin axit chì chiếm khoảng 1/3.
Trong khi nhiều nhà sản xuất pin có thể tiếp cận hợp kim antimon-chì từ vật liệu tái chế, Project Blue ước tính họ cần khoảng 10.000 tấn antimon tinh khiết hơn mỗi năm để bổ sung vào hợp kim nhằm đạt được các đặc tính phù hợp cho pin.
Giám đốc Dự án Blue, ông Nils Backeberg, cho biết nguồn cung antimon bên ngoài Trung Quốc vẫn đủ để đáp ứng nhu cầu toàn cầu. Tuy nhiên, các khách hàng quốc tế sẽ phải cạnh tranh với chính Trung Quốc – quốc gia đang có nhu cầu ngày càng tăng trong ngành công nghiệp năng lượng mặt trời. Ông cũng lưu ý rằng các nhà máy luyện kim Trung Quốc thường đưa ra những điều khoản hấp dẫn hơn, khiến các bên mua nước ngoài gặp khó trong việc tiếp cận nguồn cung."
Ông cho biết: "Với giá antimon gần gấp 5 lần giá thị trường thông thường, chi phí trở thành một yếu tố và với nguồn cung hạn chế trên thị trường phương Tây, tình trạng thiếu hụt đang xảy ra".
