Ô nhiễm không khí có nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe
Hà Nội thường xuyên nằm trong danh sách các thành phố ô nhiễm nhất thế giới, với chỉ số chất lượng không khí nhiều ngày ở mức cảnh báo.
Cụ thể, theo hệ thống quan trắc không khí IQAir, sáng 3/1, với chỉ số chất lượng không khí AQI ở mức 284, Hà Nội là thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới.
Hệ thống quan trắc không khí của Đại sứ quán Mỹ cũng cảnh báo mức độ ô nhiễm nghiêm trọng. Trạm đo tại phố Từ Hoa, quận Tây Hồ chỉ số lên tới 430 tương đương với cảnh báo nguy hiểm.
Ô nhiễm không khí kết hợp sương mù khiến nhiều tuyến đường, khu dân cư ở Hà Nội mờ đục. Chất lượng không khí ở ngưỡng xấu được cơ quan chức năng cảnh báo "những người bình thường bắt đầu có các ảnh hưởng đến sức khỏe".
Anh Lâm (Shipper ở Hà Nội) chia sẻ thường xuyên ra đường giao hàng nên anh cảm nhận được không khí bụi mù mịt và cảm thấy khó thở, khó chịu.
"Sáng sớm hay kể cả buổi trưa ra đường đều thấy bụi mù, dạo gần đây tôi thấy thay đổi lớn về sức khỏe, khó thở và gặp vấn đề sổ mũi, đau mắt", anh Lâm cho hay.
Chia sẻ thêm với Người Đưa Tin, Ths.BS Đoàn Dư Mạnh - Thành viên Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam, Phó Giám đốc Trung tâm tim mạch và đột quỵ, Bệnh viện đa khoa Phương Đông cho hay, bảng xếp hạng chất lượng không khí sáng 3/1/2025 theo chỉ số AQI ở Hà Nội những ngày qua ở mức rất xấu. Thậm chí có không ít người phàn nàn đi xe máy ngoài đường còn bị cay mắt.
BS.Mạnh cho hay, ô nhiễm không khí khiến mọi người có nguy cơ gặp phải các vấn đề về sức khỏe, cơ quan đầu tiên chịu ảnh hưởng khi tiếp xúc với không khí ô nhiễm là mắt. Người bệnh dễ mắc các bệnh về mắt do bụi như viêm kết mạc, tổn thương giác mạc gây ảnh hưởng thị lực; viêm đường hô hấp, viêm xoang, viêm họng, khó thở, viêm phế quản phổi.
Bên cạnh đó, người sức đề kháng kém, dễ bị ốm cảm, như người già, phụ nữ có thai, trẻ em và người có bệnh lý về hô hấp, tim mạch cần cẩn trọng.
Ngoài hệ hô hấp, không khí ôm nhiễm còn làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch: Tăng huyết áp, suy tim, tắc mạch, đột quỵ và nhồi máu cơ tim.
"Chất lượng ô nhiễm không khí nặng như hiện nay, chỉ cần một buổi sáng ngoài đường hít thở có thể gây tác hại tương đương hút hai bao thuốc lá", BS.Mạnh nói.
BS.Mạnh thông tin, Hội Tim mạch quốc tế xếp ô nhiễm không khí ngang với hút thuốc lá về độ nguy hiểm. Năm 2022, một nghiên cứu từ Đại học Chicago, Mỹ, cho thấy ô nhiễm không khí có thể làm giảm tuổi thọ trung bình xuống hơn hai năm, tương đương tác hại của hút thuốc lá.
Hạn chế tập thể thao ngoài trời
Để bảo vệ sức khỏe, BS.Mạnh khuyến cáo người dân hạn chế ra đường các giờ ô nhiễm đặc biệt là trẻ em và người lớn tuổi. Nếu phải ra ngoài cần che chắn kỹ, đeo kính bảo vệ, khẩu trang lọc bụi mịn.
Cùng với đó, rửa sạch mặt sau khi đi từ ngoài về, nhỏ mắt, mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý, súc miệng họng.
"Hạn chế tập thể thao ngoài trời như chạy bộ, đạp xe vì khi tập tăng hô hấp sẽ hít nhiều không khí ô nhiễm hơn", BS.Mạnh nói và khuyên nên chọn tập các môn thể thao trong nhà để tránh bụi.
Tuy nhiên, theo chuyên gia mọi người không nên cố thủ trong nhà vì sợ ô nhiễm. Như trẻ nhỏ, người già cũng cần được ra ngoài để vận động để tăng đề kháng. Để an toàn cho người cao tuổi không nên tập thể dục sáng sớm hay tối muộn, có thể tập trong nhà hay khi trời hửng nắng ấm.
Cùng với đó, duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý khoa học, cân bằng, duy trì đầy đủ khoáng chất, vi chất, vitamin cần thiết.
BS. Mạnh cũng lưu ý, cần đến bệnh viện thăm khám nếu xuất hiện các tình trạng như: Viêm da kéo dài, đau mắt viêm kết mạc, viêm hô hấp xoang kéo dài, ho khó thở mệt mỏi và đặc biệt đau ngực nhiều.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ô nhiễm không khí là kẻ giết người thầm lặng khi có khoảng 30% các trường hợp tử vong do ung thư phổi có liên quan đến ô nhiễm không khí; 25% bị đột quỵ não cũng như các bệnh lý về tim mạch. Đặc biệt, có tới khoảng 43% các trường hợp tử vong do các bệnh lý hô hấp có liên quan đến ô nhiễm không khí.
Thường xuyên theo dõi chất lượng không khí trên các ứng dụng
Để giảm thiểu tác động của ô nhiễm tới cơ thể, chuyên gia Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam lưu ý người dân cần thường xuyên theo dõi chất lượng không khí trên các app điện thoại, website. Qua đó, người dân sẽ biết được khu vực mình đang sinh sống có ô nhiễm hay không để có những kế hoạch sinh hoạt phù hợp.
Người mắc các bệnh về hô hấp cũng được các chuyên gia khuyến cáo không nên ra đường vào các thời điểm chỉ số AQI lên cao.